Οι πολλές πωλήσεις ενός βιβλίου δε θεωρούνται εγγύηση και για την καλή του ποιότητα, διότι τις περισσότερες φορές αυτές οι πωλήσεις οφείλονται είτε σε μια πολύ καλή (επιθετική τη λένε άλλοι) εμπορική προώθηση είτε στο γεγονός ότι ο/η συγγραφέας του ανήκει στην τάξη των επώνυμων. Φυσικά δεν αποκλείεται ένα πολύ καλό βιβλίο να τύχει και μιας πολύ καλής προώθησης ή κάποιος επώνυμος να γράψει ένα εξαιρετικό βιβλίο. Όμως ένα γνήσιο μπεστ-σέλερ γίνεται από στόμα σε στόμα (που και τότε ακόμη δεν είναι σίγουρο ότι ανήκει στη λογοτεχνία).
Έπειτα, γιατί να προτιμήσει κάποιος ένα βιβλίο που αρέσει στους πολλούς; Είναι αυτό εγγύηση ότι θα αρέσει και στον ίδιο; Θα μπορούσε να πει κάποιος ότι όσοι αγοράζουν ένα βιβλίο λόγω της διαφήμισής του ή γιατί ανήκει στα ευπώλητα το κάνουν είτε διότι αδυνατούν να επιλέξουν οι ίδιοι είτε διότι φοβούνται μη θεωρηθούν “εκτός επικαιρότητος”. Μπορεί, μάλιστα, σε κάποιον να μην αρέσει τελικά αυτό το ευπώλητο βιβλίο αλλά να μην τολμήσει να εκφράσει την αρνητική του άποψη, για να μη θεωρηθεί “εκτός ρεύματος”. (Αυτό το τελευταίο μπορεί να συμβεί και στην περίπτωση που ένα βιβλίο, όχι απαραίτητα ευπώλητο, έχει επαινεθεί μαζικά από “έγκριτους” κριτικούς. Ένας κοινός αναγνώστης δεν παραδέχεται ότι δεν του άρεσε ή ότι δεν το κατάλαβε, για να μη θεωρηθεί... αδαής.)
Και όλα αυτά συμβαίνουν (εδώ στην Ελλάδα, τουλάχιστον) όσον αφορά τα βιβλία ενηλίκων. Σπάνια ένα βιβλίο παιδικής/νεανικήςλογοτεχνίας γίνεται μπεστ-σέλερ με την παραπάνω έννοια. Ένα βιβλίο λέγεται μπεστ-σέλερ όταν σπάει το συνηθισμένο ετήσιο τιράζ πωλήσεων για ένα-ενάμιση χρόνο. Ένα πετυχημένο παιδικό/νεανικό βιβλίο συνήθως κάνει αυτό το τιράζ πωλήσεων σε διάστημα πέντε-δέκα ετών. Και αυτή είναι η βασική διαφορά: ένα πετυχημένο παιδικό/νεανικό βιβλίο εξακολουθεί να πουλάει όταν το μπεστ-σέλερ ενηλίκων έχει χαθεί από τα ράφια των βιβλιοπωλείων. Βέβαια, εδώ θα πρέπει να σημειωθεί ότι και βιβλία ενηλίκων, χωρίς να έχουν πάρει ποτέ τη στάμπα του ευπώλητου, εξακολουθούν να κάνουν πωλήσεις εδώ και χρόνια. Είναι η διαχρονική λογοτεχνία, η λογοτεχνία η καταξιωμένη από το χρόνο, η λογοτεχνία χωρίς διαχωριστικά ή κατηγοριοποιήσεις ηλικιακές/θεματολογικές κτλ.
Αλλά, στην τελική, τι μετράει για έναν συγγραφέα περισσότερο; Το χρήμα ή η καταξίωση; Το καλύτερο φυσικά θα ήταν να μπορούσε κανείς να έχει και τα δύο, αλλά, όταν πρέπει να διαλέξει, αυτό που διαλέγει είναι ταυτόχρονα κι εκείνο που τον/την χαρακτηρίζει ως συγγραφέα (ή τον ακυρώνει).
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου